Taburan parameter fizikal, jumlah pepejal terampai (TSS), klorofil-a dan nutrien berasaskan fosfat telah dikaji di muara Sungai Dungun. Pada umumnya, kesemua parameter yang diukur menunjukkan sifat tak konservatif daripada garis pencairan teori. Analisis terhadap nutrien berasaskan fosfat menunjukkan perubahan kepekatan ortofosfat dan total fosfat masing-masing dalam julat 6.3-23.3 µg/L P dan 5.5-133.9 µg/L P. Hasil kajian juga menunjukkan taburan nutrien berasaskan fosfat dipengaruhi oleh parameter fizikal, TSS dan klorofil-a. Faktor-faktor antropogenik juga menyumbang kepada tingginya kepekatan ortofosfat dan total fosfat yang didapati terutamanya di kawasan pertengahan muara sungai.
This study was carried out at an ultrabasic area, Selaru and Felda Rokan Barat, Kuala Pilah, Negeri Sembilan. Eighteen samples of plant and its substrates were collected for determination of heavy metal contents such as Ni, Co, Cr, Mn and Fe in soils and plants. The plants were separated into different portion such as root, stem and leaf and extracted for their heavy metal content by wet digestion method whereas the soils heavy metal available and resistant content were extracted by sequential extraction. Heavy metals content in soil and plant extract was determined using Flame Atomic Absorption Spectrophotometer. The result showed that total content of heavy metals for Ni, Cr, Co, Mn and Fe was at 84.13 - 740.36 mg/kg, 23.51 - 135.53 mg/kg, 188.23 - 848.92 mg/kg, 245.00 - 545.33 mg/kg and 1176.77 - 1243.90 mg/kg, respectively. Bio-available heavy metals content in soil is at 0.09-6.32 mg/kg for Ni, 0-0.51 mg/kg for Co, 0 mg/kg for Cr, 7.78-21.07 mg/kg for Mn and 2.23-4.47 mg/kg for Fe. Based on BAC, Mn and Fe were detected to have a high concentration in plant parts compared to other heavy metals.
Kajian taburan sterol di Sungai Sepang Besar telah dijalankan pada 17 September 2005 dan 20 Disember 2005. Sampel sedimen telah diambil dengan menggunakan pensampel cekau dari 12 stesen untuk menentukan sumber-sumber yang berbeza bagi sterol dan untuk menentukan aras pencemaran bahan kumbahan di sungai tersebut. Kromatografi Gas-Spektrometri Jisim telah digunakan untuk menganalisis data. Hasil yang diperolehi menunjukkan kawasan Sungai Sepang Besar didominasi oleh kolesterol, β-sitosterol dan stigmasterol, manakala kawasan laut didominasi oleh ergosterol. Secara keseluruhan, Sungai Sepang Besar diklasifikasikan sebagai tercemar dengan kumbahan berdasarkan nisbah coprostanol/kolesterol yang diperolehi.
This article reports on the studies of structural and optical properties of nanoporous GaN prepared by Pt assisted electro chemical etching. The porous GaN samples were investigated by scanning electron microscopy (SEM), atomic force microscopy (AFM), and optical transmission (OT). SEM images liang indicated that the density of the pores increased with etching duration, however, the etching duration has no significant effect on the size and shape of the pores. AFM measurements exhibited that the surface roughness was increased with etching durations, however, for long etching duration, the increase of the surface roughness became insignificant. OT measurements revealed that the increase of pore density would lead to the reduction of light transmission. The studies showed that the porosity could influence the structural and optical properties of the GaN.
Atomic force microscopes (AFM) as one of the scanning probe microscopy (spm) modes have become useful tools, not only for observing surface morphology and nanostructure topography but also for fabrication of various nanostructures itself. In this work, silicon oxide (SiOx) patterns were formed on Si(100) surface by means of AFM anodization, where a non-contact mode used to oxidize Si wafer at the nanoscale size. The oxide patterns could serve as masks for the chemical etching of Si surface in alkaline solution in order to create the Si nanodots. A special attention is paid to finding relations between the size of dots and operational parameters as tip bias voltage and tip writing speed Dot arrays with 10 nm high and less than 50 nm in diameter have been successfully fabricated. The ability to control oxidation and scanning speed can be utilized in fabrication of complex nanostructures and make scanning probe lithography (SPL) as a very promising lithographic technique in nanoelectronic devices, nanophotonics and other high-tech areas.
The aim of this work is to investigate the effect of exposure of heavy metals such as Ni, Fe and Mn on the growth of the cyanobacteria Anabaena flos-aquae, which can be found in fresh water environment. Results of the experiments showed that exposure of A. flos-aquae to Ni caused the most toxic effect as compared to exposure with Fe and Mn. The 96 hr LC50 value for Ni exposure was 0.321 mg/mL (approximately 30% inhibition), whereas Mn was the second most toxic metal followed by Fe with the 96 hr LC50 values of 0.684 mg/mL and 3.020 mg/mL respectively. This study demonstrated that even though Fe and Mn are essential micronutrients for A. flos-aquae, both show toxic effects at high concentrations. The difference in the toxicity value between Fe and Mn for A. flos-aquae is five times and this indicates that Mn was five times more toxic to A. flos-aquae than Fe suggesting that the Cyanobacteria is more tolerant to Fe when compared with Mn.
Analisis spektrum gelombang permukaan (SASW) adalah kaedah seismos yang menggunakan ciri serakan gelombang Rayleigh yang merambat pada lapisan bahan bagi memperolehi profil halaju gelombang ricih. Kaedah SASW merupakan satu kaedah insitu tanpa musnah untuk pencirian tapak geoteknik yang lebih kos efektif berbanding kaedah konvensyenal secara penggerudian. Dalam kajian ini sebanyak 20 stesen yang terdiri daripada 13 tapak kajian telah dipilih. Perisian (WINSASW 2.0) telah digunakan dalam proses penyongsangan untuk menghasilkan profil halaju gelombang ricih melawan kedalaman. Profil-profil ini kemudian dianalisis secara berasingan bagi memperolehi beberapa parameter geologi kejuruteraan jasad batuan seperti kekukuhan, nilai Penanda Mutu Batuan (RQD), anisotropi dan sifat kebolehkorekan. Analisis data SASW dijalankan dengan menganggap bahawa jasad batuan adalah homogen dan isotrop serta mengandungi pelbagai intensiti ketakselanjaran yang mempengaruhi perambatan halaju gelombang permukaan. Pengukuran sifat kedinamikan tanah dijalankan dengan menggunakan halaju gelombang ricih dan nilai ketukan N daripada Ujian Penusukan Piawai (NSPT) dalam lubang gerudi. Satu persamaan linear baharu, Vs = 4.44 NSPT + 213.84 yang mengaitkan halaju gelombang ricih dan NSPT telah diperolehi. Satu persamaan empirik telah dikemukakan bagi mengukur nilai Penanda Mutu Batuan (RQD) berasaskan halaju gelombang ricih yang diperolehi daripada kaedah SASW dan halaju daripada ujian ultrasonik. Persamaan ini memberikan hasil yang perbezaannya kurang daripada 10% berbanding data RQD daripada lubang gerudi. Analisis keanisotropan jasad batuan dijalankan menggunakan halaju gelombang ricih yang diperolehi berdasarkan kaedah SASW yang diukur dalam empat arah. Plot nisbah halaju gelombang ricih - halaju ultrasonik melawan halaju ultrasonik telah digunakan untuk menentukan sifat kebolehkorekan jasad batuan. Sebanyak lima kelas lengkungan kebolehkorekan jasad batuan telah dapat dikemukakan iaitu lengkungan Mudah korek, Mudah koyak, Susah koyak, Pemecah hidraulik dan Peletupan.
Palynology study was undertaken on 32 taxon of Malaysian Dipterocarpaceae belonging to four genera Shorea, Hopea, Parashorea and Neobalanocarpus heimii, to investigate pollen morphology systematic significance at lower hierarchical levels. Results show that pollen morphology within these four groups is fairly uniform. There is no character that can really separate these four genera. However S. maxima can be distinguished from other Shorea by its crotonoid exine ornamentation and it could be a diagnostic character for this species. The colpate apertures and the closely comparable exine ornamentation confirm the homogeneity of this tribe. This is similar to the results reported by Erdtman (1952) and Maury et al. (1975). The presence of two types of pollen grain, tricolpate and tetracolpate, strongly suggests it corresponds to the species chromosome number or more specifically polyploidy. The results of this present study show that there are overlapping morphological characters in these two closely allied genera Hopea and Shorea. The pollen morphology in Hopea shows an agreement with Ashton’s classification (1982) at subspecies level. All species in Parashorea show similarities in pollen morphology with an exception in P. tomentella which is slightly different in exine ornamentation. This study has shown that pollen characters do not provide much information for systematic analysis especially at lower hierarchical levels except for genus Hopea.
Satu survei jenis keberintangan elektrik menegak (VES) untuk menyiasat pergerakan bahan larut resap telah dijalankan di kawasan tapak pelupusan sampah Dengkil Selangor. Tapak pelupusan ini mempunyai keluasan sekitar 4.05 hektar. Kaedah VES yang digunakan adalah merupakan salah satu teknik survei geofizik untuk menyiasat sifat keberintangan bahan dengan kedalaman subpermukaan. Kaedah ini juga merupakan kaedah geofizik yang sering kali digunakan dalam pencarigalian air bawah tanah. Tujuan kajian ini ialah untuk menyiasat sejauh manakah air larut resap dari himpunan sampah berhampiran masuk ke dalam tanah di kawasan sekitar. Dalam teknik ini, jarak antara elektrod arus dan elektrod keupayaan ditambah secara progresif, di mana aliran arus yang melintasi elektrod keupayaan membawa sebahagian arus kembali ke permukaan selepas mencapai aras-aras yang lebih dalam. Dalam kajian ini, elektrod disusun mengikut susunatur Schlumberger dan alat ABEM SAS 300C digunakan untuk menghitung keberintangan di sekeliling tapak perlupusan sampah Dengkil. Jarak elektrod arus bermula dari 2.0 m dan dibesarkan hingga 62.3 m manakala jarak elektrod keupayaan dibesarkan dari 0.3 m hingga 3.0 m. Kawasan kajian terdiri daripada batuan lodak, lempung dan rijang dari Formasi Bukit Kenny. Dalam kajian ini, keadaan bawah permukaan telah dicirikan dan penafsiran dibuat berdasarkan maklumat litologi dari lubang gerudi yang berhampiran. Dengan menggunakan perisian RESIX, data lapangan telah ditafsirkan dan dimodelkan. Berdasarkan kajian makmal oleh pengkaji terdahulu, tanah yang dicemari oleh bahan larut resap sebanyak 20% akan memberikan bacaan keberintangan sebesar 30 Ωm manakala tanah yang tidak dicemari akan menunjukkan keberintangan sebesar lebih dari 60 Ωm. Bahan larut resap telah dikesan menjerap ke dalam bumi sehingga 10 m. Didapati bahan larut resap telah mengalir jauh daripada 120 m ke timur dan 180 m jauh ke utara dari tapak pelupusan sampah.
Bahagian aktif bagi enzim toksin bakteria daripada Burkholderia pseudomallei, Pseudomonas aeruginosa dan difteria merupakan domain ADP-ribosilasi. Domain ini didapati terpelihara di antara ketiga-tiga mikroorganisme. Di dalam kajian ini, domain ADP-ribosilasi Burkholderia pseudomallei telah diamplifikasi daripada genom B. pseudomallei virulen dengan menggunakan pencetus-pencetus yang dibina berdasarkan kepada jujukan domain ADP ribosilasi Pseudomonas aeruginosa. Hasil DNA amplifikasi ditulenkan dan digunakan sebagai prob (HPCR2) untuk menyaring DNA selitan daripada B. pseudomallei yang diklonkan ke dalam vektor pengekspresan pSport-I. Objektif kajian ini adalah untuk menyaring lapan klon yang positif hasil daripada penyaringan awal melalui pendekatan immunoblot menggunakan antitoksin daripada arnab. Penyaringan ini juga melibatkan tiga klon yang tidak memberikan isyarat positif semasa penyaringan secara immunoblot. Keputusan menunjukkan hanya satu klon (L31) daripada lapan klon immunoblot positif mempunyai domain ADP-ribosilasi. Penjujukan DNA separa klon L31 secara manual melibatkan dua pencetus menghasilkan jujukan sepanjang 450pb. Analisis selanjutnya mendapati daripada enam kemungkinan translasi kepada polipeptida hanya satu polipeptida wujud yang tidak mempunyai sebarang kodon penamat pada jujukan kodonnya.
Pada umumnya, proses sol–gel melibatkan peralihan dari sistem larutan cecair iaitu “sol” ke fasa pepejal yang disebut “gel”. Dalam kajian ini filem nipis Ba0.5Sr0.5TiO3 (BST) telah dihasilkan dengan menggunakan kaedah sol-gel menggunakan Ba(C4H6O4), Sr(CH3CO2)4 dan (Ti(OCHCH3)2)4. Filem yang terhasil disepuhlindap pada suhu 6000C, 6500C dan 7000C selama 1 jam dalam persekitaran udara biasa. Mikrostruktur, morfologi dan komposisi unsur filem tersepuhlindap ditentukan menggunakan XRD, AFM dan EDS. Dari hasil pencirian diperoleh semakin tinggi suhu sepuhlindap penghabluran filem dan kekasaran permukaan semakin meningkat. Nisbah Ba/Sr berkurangan dengan kenaikan suhu sepuhlindap.
Analisis kuantitatif telah dilakukan untuk menentukan kepekatan ion aluminium (Al3+) dalam larutan dengan menggunakan kaedah spektrofotometri UL-Nampak dan jaringan neural tiruan (ANN). Reagen morin telah digunakan untuk membentuk kompleks morin-Al(III). Pencirian terhadap reagen dalam larutan termasuk analisis kestabilan foto reagen, kesan pH, kesan kepekatan, masa rangsangan, julat kepekatan dinamik dan kebolehulangan telah dilakukan. Penggunaan ANN telah berupaya memanjangkan julat kepekatan dinamik ion Al3+ sehingga julat kepekatan 1-13 ppm.
Kandungan logam-logam berat Pb, Zn, Ni, Co dan Cd pada empat bahagian tumbuhan Nepenthes sp. (akar, batang, daun dan periuk) serta substrat tanih yang menyokong pertumbuhannya dari kawasan bekas lombong bijih timah dan besi di Lombong Pelepah Kanan, Kota Tinggi, Johor telah ditentukan. Komposisi logam-logam berat dalam sampel tanih diekstrak menggunakan campuran asid nitrik pekat dan asid perklorik. Pengekstrakan logam berat dalam tumbuhan pula dilakukan menggunakan kaedah penghadaman basah. Kandungan logam berat di dalam ekstrak larutan tanih dan tumbuhan ditentukan menggunakan Spektrofotometer Penyerapan Atom kaedah nyalaan (FAAS-model Perkin Elmer 3300). Nilai koefisien Penyerapan Biologi (BAC) yang merupakan nisbah kandungan logam berat dalam tumbuhan kepada kandungan logam berat dalam tanih ditentukan secara kiraan. Hasil kajian menunjukkan bahawa tanih di kawasan kajian adalah berasid dan didominasi oleh pasir. Kandungan bahan organik dan kepekatan garam dalam tanih pula adalah rendah, manakala nilai pH adalah berasid. Logam Zn (698.5 mg/kg) menunjukkan kepekatan yang tinggi di dalam substrat tanih diikuti oleh logam Co (182.9 mg/kg), Pb (58.2 mg/kg), Ni (12.2 mg/kg) dan Cd (2.09 mg/kg). Kepekatan logam berat di dalam tumbuhan mengikut kepekatan menurun adalah Ni>Co>Cd>Pb>Zn. Kepekatan logam di dalam bahagian-bahagian tumbuhan tidak menunjukkan perbezaan signifikan bagi semua logam. Tumbuhan Nepenthes sp. didapati menumpukkan logam Ni dalam kepekatan yang tinggi sebagaimana yang ditunjukkan nilai BACnya yang tinggi. Tumbuhan ini mungkin boleh digunakan sebagai bio-penunjuk bagi kehadiran Ni dalam kepekatan yang tinggi di dalam tanih.
Kajian kelakuan harian diurnal telah dijalankan ke atas beberapa ekor cimpanzi (Pan troglodytes) di Zoo Negara. Objektif kajian ialah untuk mencerap peruntukan aktiviti harian cimpanzi di dalam kurungan dan mengkaji kesan pengkayaan terhadap kelakuannya. Kaedah persampelan yang digunakan ialah persampelan fokus dengan pengrekodan berterusan. Pemerhatian dijalankan selama 32 hari dari pukul 9.00 pagi hingga 5.00 petang dengan satu jam berehat. Fasa tanpa pengkayaan berlangsung selama 16 hari (80 jam 45 min). Fasa pengkayaan juga dilakukan selama 16 hari (86 jam 15 min). Hasil aktiviti harian menunjukkan cimpanzi banyak berehat (45.2%) dan memerhati persekitaran (16.81%) diikuti dengan aktiviti pergerakan (11.33%), makan (8.38%), berdandan (5.27%), mencari makanan (4.81%), tidur (3.40%), agresif (0.38%), kelakuan lain-lain yang tak tertakrif dalam skop kajian ini seperti kelakuan stereotipik (0.28%) dan kelakuan seksual (0.14%). Fasa pengkayaan memberi hanya perbezaan yang bererti kepada kelakuan mencari makanan (p<0.001), membina sarang (p<0.05) dan kelakuan memerhati persekitaran (p<0.05).
MeSH terms: Animals; Ataxia Telangiectasia; Autonomic Nervous System Diseases; Pan troglodytes; Gastropoda
Analisis kimia air telah dilakukan terhadap larutan yang diekstrak dari 85 sampel tanah yang dipungut di kawasan ternakan udang harimau di Kerpan. Sampel tanah dikorek pada kedalaman 2 m bermula dari garis pantai sehingga 20 km ke arah daratan. Selain daripada tanah, air bawah tanah juga disampel dengan penggerudian yang berkedalaman 10 hingga 25 m untuk dilakukan analisis kimia air. Hasil analisis hidrokimia larutan yang diekstrasi dari sampel tanah yang diambil pada kedalaman 1-2 m menunjukkan kepekatan klorida berjulat dari 12 hingga 6500 mg/L. Berdasarkan kepekatan ion tersebut, kawasan kajian telah dibahagikan kepada beberapa zon-zon iaitu zon masin dan payau. Kepekatan pepejal terlarut yang diukur adalah dalam julat 100 hingga 40,000 mg/L dengan julat ini merangkumi zon berair segar hingga masin. Zon berair masin yang ditafsir berdasarkan kepekatan pepejal terlarut adalah dalam lingkungan 1 km dari pantai manakala berdasarkan kepekatan klorida sempadan ini adalah disekitar 4-5 km. Kehadiran air masin boleh berasal dari penerobosan langsung dari laut ataupun melalui proses air pasang-surut dimana air laut masuk melalui sungai atau terusan berhampiran ke kawasan kajian. Kehadiran air masin juga disokong oleh pertambahan kepekatan unsur-unsur seperti naterium, kalium dan kalsium ke arah laut. Berdasarkan peta taburan spatial kepekatan klorida, pola kontur kemasinan tinggi didapati mengikut bentuk kolam ternakan udang. Oleh itu besar kemungkinan pengaruh air masin adalah dari proses infiltrasi air kolam ke kawasan sekitar. Untuk melihat samada proses penerobosan juga turut memainkan peranan dalam mempengaruhi kemasinan di kawasan kajian, sampel air dari lubang gerudi pada kedalaman 10-25 meter juga turut dibuat. Sampel air yang dipam dari lubang gerudi menunjukkan kepekatan klorida dalam julat 2030 hingga 13,000 mg/L manakala kepekatan pepejal terlarut berjulat 3233 hingga 9280 mg/L. Berdasarkan nilai kepekatan klorida dan pepejal terlarut sampel air lubang gerudi, kawasan di sekitar lubang gerudi khususnya pada jarak hampir 1 km dari pantai telah tercemar dengan kesan penerobosan air laut.
The corrosion potential of AISI 304 stainless steel coupons influenced by sulphate-reducing bacteria (SRB) has been studied. Pure colony of SRB was isolated from the Malaysia Marine and Heavy Engineering, Pasir Gudang, Johor. Open circuit potential measurements were carried out in variable types of culturing solutions with SRB1, SRB2, combination of SRB1 & SRB2 and without SRBs inoculated. Results showed that the corrosion potential, Eoc increased in the presence of SRBs (in pure and mixed culture) compared to that of control. EDS analysis showed the strong peak of sulphur in coupon containing SRB cultures compared to the control. ESEM data showed that the high density cell of SRBs were associated with corroding sections of surface steel comparing with non-corroding sections for coupons immersed in VMNI medium containing SRBs.
Water quality analysis of the seven feeder rivers in Tasik Chini was carried out from October 2004 to December 2005. A total of nine sampling sites were selected in this study, namely: Sungai Datang (St.1), Sungai Cenahan (St. 2), downstream of Sungai Gumum (St. 3), mid of Sungai Gumum (St. 4), Sungai Kura-kura (St. 5), Sungai Melai (St. 6), Sungai Jemberau (St. 7), upstream of Sungai Paya Merupuk (St. 8), and downstream of Sungai Paya Merupuk (St. 9). Eleven water quality parameters were selected and analyzed in-situ and ex-situ during two sampling seasons. Laboratory analyses were carried out according to the HACH and APHA. Results of the study indicated that the pH content ranged from 3.2 to 6.32, dissolved oxygen 0.27 to 6.4 mg/L, conductivity from 14.33 to 85.7 µS/cm and temperature from 24.1 to 32.1˚C. Total dissolved solids ranged from 22.67 to 184 mg/L, total suspended solids from 1.17 to 79.11 mg/L and turbidity from 4.67 to 28.67 NTU. Nutrients such as ammonical nitrogen (0.01 to 0.57 mg/L), nitrate (0.7 to 2.9 mg/L), phosphate (from not detectable to 0.50 mg/L) and sulphate (from not detectable to 2.0 mg/L) were also studied. This showed that most of the feeder rivers have contributed to high nutrients values in Tasik Chini. Statistically, the relationship between water quality parameters were correlated as very weak and moderately correlated (R2= 0.40). Phosphate and sulphate were significantly correlated as positive slope; turbidity and nitrate showed negative slope with discharge during both the seasons (R2=0.651; R2=0.624). Recent activities such as deforestation, mining, agriculture and tourism have taken place in the surrounding areas of the lake. These activities were expected to influence the stability of the water quality of the feeder river of Tasik Chini.
The aim of this study was to determine the surface chemistry during biocorrosion process on growth and on the production of exopolymeric substances (EPS) in batch cultures of mix-strains of marine sulphate-reducing bacteria (SRB) isolated from Malaysian Shipyard and Engineering Harbours, Pasir Gudang. The EPS and precipitates were analyzed by x-ray photoelectron spectroscopy (XPS). The XPS results indicate that Fe(2p3/2) spectrum for iron sulphide can be fitted with Fe(II) and Fe(III) components, both corresponding to Fe-S bond types. The absence of oxide oxygen in the O(1s) spectrum and Fe(III)-O bond types in the Fe(2p3/2) spectrum supports the conclusion that iron sulphides are composed of both ferric and ferrous iron coordinated with monosulphide and disulphide.
Methanol extract of Melastoma malabathricum leaves inhibited the growth of Staphylococcus aureus and six clinical isolates of Methicilin Resistant Stapyhlococcus aureus (MRSA 1-6). The minimum inhibitory concentration (MIC) of test substance was 1.565mg/ml and the minimum bacteriocidal concentration (MBC) was 3.125 mg/ml. The methanol extract suppressed RNA synthesis at 10 mg/ml as shown by RNA profile which was devoid of three bands compared to the control. Reverse transcriptase-polymerase chain reaction (RT-PCR) analysis using seven primer pairs was only successful in amplifying four cDNA amplicons. The failure to amplify three cDNA amplicons for three primer pairs corresponding to gyrA, femA and nuc genes, implied the possibility of suppression of the corresponding mRNA. Electrophoretic separation of endogenous and exogenuos bacterial proteins showed that three and five protein, respectively were not expressed. One endogenous and three exogenous proteins were over-expressed in treated MRSA compared with untreated control. The results of the molecular and proteomic analyses are in agreement, and based on primers being used, methanol extract of M. malabathricum leaves possibly inhibits MRSA growth through inhibition of DNA synthesis, peptidoglycan production, and nuclease production.
Keywords: Methicillin resistant Staphylococcus aureus; Melastoma malabathricum; gene expression; protein production
Kajian ini menilai potensi ekstrak pewarna kaliks Hibiscus Sabdariffa L. (rosel) sebagai bahan sensor. Dalam kajian ini, sensor pH dibangunkan menggunakan ekstrak warna kemerahan semulajadi dalam kelopak rosel, delfinidin-3-sambubiosida yang dipegunkan dalam kertas turas gentian kaca. Dalam larutan bebas, ekstrak rosel dicirikan menggunakan spektrofotometer UL-nampak untuk mengkaji kesan pH, kepekatan ekstrak, masa ransangan keadaan mantap, analisis kebolehulangan dan analisis kestabilan foto. Ekstrak rosel terpegun dicirikan dengan menggunakan spektrofotometer pantulan untuk mengkaji kesan pH, masa ransangan keadaan mantap, analisis kebolehulangan, analisis kestabilan foto dan kajian histerisis. Hasil kajian menunjukkan bahawa ekstrak bahan semulajadi boleh digunakan sebagai bahan sensor dalam pembinaan sensor optik pH.